БНХАУ-ын Гуаньжоу хотноо энэ сарын 6-10-ны өдрүүдэд зохиогдсон “Ой тогтоолтын дэлхийн аварга” шалгаруулах 20 дахь удаагийн тэмцээнд эх орноо төлөөлөн Х.Хатанбаатар ахлагчтай Монголын баг тамирчид гуравдугаар байр эзэлсэн билээ. Энэхүү тэмцээнээс оюуны үндсэн гурван төрлийн стандарт болзлыг хангаж, “Ой тогтоолтын олон улсын их мастер” цол хүртсэн багийн гишүүн, МУИС-ийн МТС-ийн электроникийн 3-р курсын оюутан С.Акжолтой ярилцлаа.
– Энэ тэмцээнд оролцохдоо та бүхэн ямар зорилгыг өмнөө тавьсан бэ?
– Бид “Гранд мастер” цол авах зорилготой оролцсон. Тэмцээнд нэг цагт хамгийн багадаа 1000 цифрийг, нэг цагт доод тал нь 10 багц буюу 520 хөзрийг, хоёр минутаас бага хугацаанд нэг багц буюу 52 хөзрийг тус тус цээжлэх гэсэн гурван төрлөөр түлхүү бэлдэж орсон. Дээрхээс гадна бусад төрлүүдэд ч багаараа өндөр амжилт гаргаж, тавьсан зорилгоо давуулан биелүүлсэн.
– Монголын дөрвөн тамирчнаас хоёр нь “Ой тогтоолтын олон улсын их мастер” цол хүртжээ. Энэ том амжилт шүү?
– Надаас гадна манай багийн гишүүн, МУИС-ийн ЭЗС-ийн оюутан С.Цогбадрах нэг багц хөзрийг 1 минут 59 секундэд, нэг цагт 12 багц буюу 624 ширхэг хөзөр, нэг цагт 1100 цифрийг дарааллаар нь тус тус цээжлэн алдалгүй нэрлэснээр их мастерын болзол хангасан. Мөн багийн ахлагч Х.Хатанбаатар багш “Хөзрийн дараалал” цээжлэх төрөлд нэг багц буюу 52 ширхэг хөзрийг 47 секундэд цээжлэн алдалгүй нэрлэснээр шагналт 4-р байрт шалгарч, сонсголын ой тогтоолт шалгасан “Дуут цифр” төрөлд секунд тутамд хэлэгдэж буй 400 цифр цээжилснээс 89 цифрийг алдалгүй санаж нэрлэсэн зэрэг амжилтуудыг үзүүлсэн. Багийн бас дөрөв дэх гишүүн Т.Мягмарсүрэн нэг багц хөзрийг 1 минут 43 секундэд, нэг цагт 11 багц буюу 572 ширхэг хөзөр цээжлэн, алдалгүй нэрлэснээр ой тогтоолтын олон улсын их мастерын гурван болзлын хоёрыг нь биелүүлсэн. Энэ бүх үзүүлэлт Хятад, Филлипин зэрэг дэлхийн шилдгүүдтэй анх удаа хүч сорин оролцсон бидний хувьд үнэхээр том амжилт билээ.
– Саяын тэмцээнд чиний хувьд үзүүлсэн хамгийн өндөр амжилт нь юу вэ?
– Миний хувьд 15 минутанд 59 хүний зүс царайг алдалгүй цээжилж, насанд хүрэгчдийн дунд 3-р байранд орсон.
– Өрсөлдөгчид хэр хүчтэй байв?
– Дэлхийн 21 орны 125 тамирчин 10 төрөлд оюун ухаанаа уралдуулсан. Эдгээрээс БНХАУ-ын тамирчид бүх төрөлд үнэхээр давуу байлаа. Тэд “New Mind education” нэртэй оюун ухааны сургууль хүртэл байгуулж, тамирчдаа тасралтгүй бэлтгэж байдаг юм билээ. Дараа жилийн тэмцээнд даагаа нэхэж, Хятадын багийн хүчтэй өрсөлдөгч болох том зорилго манай багийнхан тавиад байгаа.
– Гэхдээ л та бүхэн анх удаа оролцсон атлаа дэлхийн шилдгүүдийн тоонд багтлаа шүү дээ?
– Хатанбаатар багш биднээр бахархаж байгаагаа хэлж, улам их урам зориг өгсөн. Дашрамд дурдахад бидэнд бэлтгэл хийх боломж олгосон “Монголын оюун ухааны академи” болон дасгалжуулагч багш нартаа, мөн сэтгэл санаагаар үргэлж дэмжиж байсан найз нөхөд, гэр бүлийнхэндээ баярласнаа илэрхийлье.
– Ой тогтоолтын тухай ойлголт хүмүүсийн дунд янз бүр байдаг. Зарим нь төрөлхийн чанар гэдэг бол зөвхөн өөрийн хичээл зүтгэлээр бий болдог ч гэж нөгөө хэсэг нь үздэг. Чиний хувьд?
– Төрөлхийн гоц ой тогтоолттой хүн байдаг ч тэр нь хэдэн саяд ганц тохиох маш ховор зүйл. Харин өөрийн хичээл зүтгэлээр оюун ухаанаа хөгжүүлсэн нь түгээмэл гэсэн судалгаа байдаг юм билээ. Дэлхийн томоохон лидерүүд ихэнх нь олдмол шинжтэй буюу өөрийн хичээл зүтгэлээр амжилтанд хүрсэн байдаг. Жишээ нь дэлхийн найман удаагийн их аварга, Английн домогт тамирчин Доминик О Брайен өөрийнхөө тухай дурсамж номондоо “…би гучин нас хүртлээ ээрүү, гацаа байсан” гэж бичжээ. Ер нь ээрүү, гацаа хүний анхаарал төвлөрөл маш муу байдаг. Гэтэл Доминик О Брайен өөрийгөө өөрчилье гэсэн хүсэл тэмүүлэлдээ өдөр тутмын уйгагүй хичээл зүтгэлийнхээ ачаар хүрч чадсан. Тэгэхээр өөрийн хөдөлмөр, хүчин чармайлтаас 100 хувь хамаарна гэж боддог.
– Үүнийг оюун ухааны спорт гэж ойлгож болох уу?
– Тиймээ. Энэ ойлголтыг зөвхөн шатар, даамаар хязгаарладаг. Гэтэл ой тогтоолтын энэ спорт сүүлийн үед дэлхий нийтэд маш эрчимтэй хөгжиж байгаа. Манай улс энэ спортыг хөгжүүлж байгаа дэлхийн 30 орчим орны нэг нь гэж бодохоор сайхан санагддаг.
– Ой тогтоолтын спортоор хичээллээд удаж байна уу. Яагаад ер нь сонирхох болов?
– Би хичээллээд хоёр жил ч болоогүй байна. Анх 11-р ангиа төгсөх хавар буюу 2010 оны 2-р сард Хатанбаатар багшийн лекцийг сонсоод оюуны энэ спортын талаар тодорхой мэдээлэл авснаас хойш хичээллэх сонирхол төрсөн. Тухайн үед сургалт нь хаана, хэзээ болдог талаар сайн мэдэж чадаагүй ч дараахан нь Хатанбаатар багштай азтай тохиолдлоор илүү сайн танилцаж, сургалтанд нь суусан.
– Багшийнхаа нэрийг олонтаа дурдах юм. Энэ хүн ой тогтоолтын спортыг Монголд анх дэлгэрүүлсэн гэж сонссон?
– Болно. Хатанбаатар багш Турк улсад суралцаж байхдаа энэ спортыг сонирхон хичээллэж, тухайн үедээ “Дэлхийн нээлттэй тэмцээний аварга” болж байсан. Тус тэмцээнээс хоёр мөнгө, нэг алтан медаль хүртсэн. Өмнө нь багш дэлхийн тэмцээнүүдэд ганцаараа оролцдог байсан бол энэ жил анх удаа шавь нарынхаа хамт багаараа орсон.
– Чиний цаашдын зорилго юу вэ?
– Дараа дараагийн тэмцээнд улам их амжилт гаргаж, улсынхаа нэрийг дэлхийд дуурсгаж, төрийн дуулалаа эгшиглүүлэхийг хүсч байна. Үүний тулд улам их хичээх болно.
– Угтах тэмцээнд чинь аз хийморь ерөөе.
