“Dialogue on Innovative Higher Education Strategies” буюу DIES нь Германы Эрдмийн Солилцооны Алба (DAAD) болон Германы Их Сургуулийн захирлуудын зөвлөгөөн (HRK) байгууллагуудын хамтарсан хөтөлбөр бөгөөд 2001 оноос хэрэгжиж эхэлсэн. Уг хөтөлбөрийн үндсэн зорилго нь аж үйлдвэржсэн болон хөгжиж буй орнуудын их сургуулиудын хооронд дээд боловсролын менежментийн салбарт хамтын ажиллагааг өргөжүүлэх, харилцан туршлага солилцоход чиглэгддэг. Төсөл дэвшүүлэх боломжит сэдвүүд нь их сургууль болон түүний факультетийн бүтцийн менежментэд инновацийг нэвтрүүлэх, мэргэжлийн зөвлөгөө өгөх, технологи дамжуулах төв, ахисан түвшний сургууль зэрэг их сургуулийн бүтцийн нэгж байгуулах, их сургуулийн менежментийн сэдвээр сургалт, мэргэжил дээшлүүлэх зэрэг болно.
Төслийн үндсэн зорилт
“Судалгаа болон технологи дамжуулалт – МУИС-д технологи дамжуулах төв байгуулах” нэртэй уг төслийн хүрээнд МУИС-ийн үйл ажиллагааны болон чанарын менежментийг сайжруулах, төгсөлтийн дараах сургуулийг төлөвшүүлэх, инноваци, технологи дамжуулалтын төвийн үйл ажиллагааг төлөвшүүлэх, мэдээллийн технологийн дэд бүтцийг хөгжүүлэх гэсэн 4 дэд зорилтууд тавигдсан. Өөрөөр хэлбэл, уг төсөл эдгээр дэд зорилтуудын нэгээр нь нэрлэгдсэн. Германы Эрдмийн Солилцооны Албаны санхүүжилтээр хэрэгжих уг төслийн хүрээнд гадны өндөр мэргэжлийн экспертүүдээс зөвлөгөө авах, туршлага солилцох, шалгагдсан сайн туршлагуудаас суралцаж, үйл ажиллагаандаа нэвтрүүлэх сайхан боломж олдсон билээ. DIES төслийн удирдагч, МЛИС-ийн судалгаа, залуу судлаачдыг дэмжих асуудал эрхэлсэн проректор, проф. М.Бронтой 2017 оны 5-р сарын 29-31-нд МУИС-д болсон төслийн хаалтын уулзалт семинарын үеэр уулзаж, МУИС-д хэрэгжиж буй төслийн талаар болон хоёр сургуулийн хамтын ажиллагааны талаар ярилцсаныг та бүхэнд хүргэж байна.
Танд энэ өдрийн мэндийг хүргэе. МЛИС-ийн болон хоёр сургуулийн хамтын ажиллагааны талаар товч мэдээлэл өгнө үү?
- Мартин Лютерын нэрэмжит Халле-Виттенбергийн их сургууль нь Германы түүхэн уламжлалтай сургуулиудын нэг. Виттенбергийн их сургууль (Лекореа) нь 1502 онд, Халлегийн их сургууль (Фредрих их сургууль) 1694 онд тус тус байгуулагдаж, улмаар 1817 онд нэгдсэн. Тиймээс бид энэ жил МЛИС-ийн 200 жилийн ойг тэмдэглэж байна. Өнөөдөр МЛИС нь 20000 оюутан бүхий Германы дундаж хэмжээний их сургууль бөгөөд нийт оюутнуудын 10-аас илүү хувь нь гаднаас ирж суралцаж буй оюутнууд байдаг. Манай сургуулийн үйл ажиллагаанд сургалт, судалгаа аль аль нь чухал байр суурийг эзэлдэг. МЛИС нь хүмүүнлэг, нийгэм болон байгалийн ухааны чиглэлээр өргөн хүрээтэй мэргэжлүүдийг санал болгодог. МУИС, МЛИС -ийн хамтын ажиллагаа 50 гаруй жилийн түүхтэй. Тодруулбал, 1962 онд биологийн салбарт анхны хамтын ажиллагааны эхлэл тавигдсан. 1967 онд МУИС, МЛИС хоорондын хамтын ажиллагааны анхны гэрээ байгуулагдсан учир өдгөө бидний хамтын ажиллагааны 50 жилийн ой тохиож байна. Өнөөдөр МЛИС-д Монголоос 10 оюутан суралцаж буй бөгөөд олон тооны төгсөгчид Монголдоо ажил эрхэлж, тэр ч бүү хэл зарим нь өндөр удирдах албан тушаал хашиж байна.
Германы Эрдмийн Солилцооны Алба (DAAD)-аас хэрэгжүүлж буй DIES төслийн тухай болон энэ төслийн хүрээнд дээд боловсролын салбарын ямар үйл ажиллагааг дэмжих боломжтой талаар мэдээлэл өгнө үү?
- DIES нь “Dialog on Innovative Higher Education Strategies” үгийн товчлол. Уг хөтөлбөр Германы Эрдмийн Солилцооны Албанаас санхүүждэг бөгөөд энэ төслийн хүрээнд их сургуулиуд, бусад дээд боловсролын байгууллагуудад орчин үеийн, өрсөлдөх чадвар бүхий дээд боловсролын байгууллага болоход нь, стратеги хөгжлийн асуудалд нь дэмжлэг үзүүлдэг. Уг төслийн хүрээнд уулзалт, семинар, 2 талын харилцан айлчлал зохион байгуулах боломжтой. ГЭСА-наас нислэг, буудал, уулзалт, семинар зохион байгуулах болох хэвлэх, орчуулах зэрэг зардлыг хариуцдаг. Харин тоног төхөөрөмж худалдан авах болон цалингийн зардлыг хариуцдаггүй. МУИС-д хэрэгжсэн төслийн хүрээнд Монголд 3 удаа, Германд 1 удаа 1 долоо хоногийн уулзалт, семинар зохион байгуулагдаж, оролцогч талуудын ажлын хэсгийн гишүүд хамтран ажиллалаа. Мөн Монголын талын оролцогчид Германд илүү урт хугацаагаар мэргэжил дээшлүүлэх боломжийг олгосон.
МУИС, МЛИС болон ХҮИС уг төсөл хамтран ажиллах санаа анх хэрхэн төрсөн бэ? Энэ төслийн хүрээнд хамтран ажиллах дэд зорилтуудыг хэрхэн тодорхолсон талаар?
- Эдгээр 3 их сургуулийн аль алинд нь стратеги хөгжлийн асуудал чухал. МЛИС нь ХҮИС-тай хамтын ажиллагааны гэрээтэй учир гуравдагч хамтрагчаар төсөлд оролцуулахаар сонгосон нь чухал болсон. Өөр өөрийн онцлогтой 3 их сургууль хамтран ажиллаж, санаагаа хуваалцаж, харилцан туршлагаа солилцох нь төслийн хувьд ашиг тустай зүйл болсон. Төслийн зорилтуудыг тодорхойлохдоо одоогийн нөхцөлд дүн шинжилгээ хийж, хамтрагч их сургуулиудын стратеги төлөвлөгөөнд үндэслэсэн. 2011-2020 хүртэлх МУИС-ын стратеги төлөвлөгөөнд судалгаа, инноваци, интрапренершипийн төв байгуулахаар тусгагдсан учир төслийн нэрийг “Судалгаа болон технологи дамжуулалт – МУИС-д технологи дамжуулалтын төв байгуулах” гэж сонгосон. Цаашдын дүн шинжилгээ, хэлэлцүүлгүүдэд үндэслэн төслийн зорилгыг хангахад гол чухал гэж үзсэн дөрвөн дэд зорилтыг дэвшүүлсэн. Эдгээр нь 1. “Бенчмарк болон процесс менежмент” буюу төслийн ололт, бүр цаашилбал их сургуулийн хөгжлийн асуудалд монтиторинг хийх үндсийг бий болгох; 2. “Судалгааны бүтэц ба төгсөлтийн дараах сургуулийг төлөвшүүлэх” буюу шинжлэх ухааны ололт амжилт болон технологийн инновацийн үндсийг бүрэлдүүлэх; 3. “Инноваци, технологи дамжуулалтын төвийн үйл ажиллагааг төлөвшүүлэх” буюу энэ нь ямар нэгэн байдлаар төслийн гол цөм болж байгаа; 4. “Мэдээллийн Технологийн дэд бүтэц болон судалгааны мэдээлийн бааз” буюу судалгаа, инноваци болон технологийн дамжуулалтад хэрэгцээтэй тусламжийг үзүүлэх зэрэг болно.
Төсөл хэрэгжих явцад хүрсэн зарим ололт болон сорилтуудаас дэд зорилт бүрээр тодруулж хэлж болох уу?
- Ерөнхийд нь энэхүү төслийг маш амжилттай хэрэгжиж буй гэж дүгнэж болно. Тухайлбал, 1-р дэд зорилтын хүрээнд гүйцэтгэлийн шалгуур үзүүлэлтүүдийг боловсруулсан нь МУИС-ийн хөгжлийн ололт амжилтанд мониторинг хийхэд тустайгаас гадна тайлан, мэдээллийн менежментэд зориулагдсан шинэ програм хэрэгжиж байна. Докторын сургалт, судалгаа, төгсөлтийн үйл ажиллагааг зохицуулдаг ерөнхий дүрэм, журмууд нь 2-р дэд зорилтын хүрээнд сайжирснаас гадна 11 докторын тэтгэлгийг МУИС зарлаж байгаа. 3-р дэд зорилтын хувьд технологи дамжуулах албаны үйл ажиллагаа сайжирч, IP- болон технологийн мэдээллийн сан боловсронгуй болсон. Эцэст нь Мэдээллийн технологийн дэд бүтцэд ихээхэн дэвшил гарч, МТ-ийн бодлогын баримт бичиг батлагдсан. Мэдээлэл Технологи нь ректорын удирдлагад, МТ-ийн зөвлөлтэй холбоотой ажиллаж байгаа нь маш чухал юм. Эдгээр нь зөвхөн зарим онцлох үйл явдлууд бөгөөд сүүлийн гурван жилийн хугацаанд олон тооны ололт амжилт гарсан.
Инноваци, технологийн дэвшлийн гол суурийг бий болгож, эцэстээ нийгэм, эдийн засагт өргөжүүлэхийн тулд шаардлагатай хүчирхэг судалгааны орчин, өндөр зэрэглэлийн төгсөлтийн дараах сургуулиудыг үнэгүйгээр бий болгох боломжгүйгээс гадна анхаарлын гадна үлдээж болохгүй. Найдвартай суурийг бий болгохын тулд хангалттай суурь санхүүжилт шаардлагатай.
Энэхүү төслийн болон хоёр их сургуулиудын хоорондох харилцааны ирээдүйн хэтийн төлөв ямар байгаа вэ?
- Төсөл энэ оны сүүлээр дуусах хэдий ч МУИС болон МЛИС-ийн хамтын ажиллагаа үүгээр хязгаарлагдахгүй. Бид ирээдүйн хамтын ажиллагааны талаар санал солилцож байна. Саяхан батлагдсан 2016-2024 онд МУИС-ийг хөгжүүлэх стратеги төлөвлөгөөнд тулгуурлан цаашдын хамтын ажиллагааны сэдвийг ярилцах болно. МУИС-ийн удирдлагуудын санал болгосон эхний хувилбарууд яригдсан. МЛИС нь МУИС-аас гаргах саналыг хүлээн авч, ажилтнуудтайгаа хэлэлцэхийг хүлээж байна.
Мэдээж стратеги хөгжлийн хамтын ажиллагаанаас гадна биологийн салбарт гэх мэт шинжлэх ухааны хамтын ажиллагаа мөн үргэлжилнэ гэдэгт итгэлтэй байна. Түүнээс гадна МУИС болон Монгол улсаас манай сургуульд суралцахаар ирэх оюутнуудыг талархан хүлээн авах болно.
Англи хэл дээрх ярилцлагыг энд дарж уншина уу.
An interview with Prof. M.Bron, Vise President for Research and Junior Scientists of MLU and the project leader of DIES project “Research and Technology Transfer – Building up a Technology Transfer Centre at the National University of Mongolia” funded by German Academic Exchange Service (DAAD) during the last workshop of the project from May 29-31, 2017 in Ulaanbaatar
Can you give a brief information about Martin-Luther University Halle-Wittenberg and cooperation between MLU and NUM?
- Martin Luther University Halle-Wittenberg (MLU) is a German University with a rich tradition. The Wittenberg University (named Leucorea) was founded in 1502, the Halle University (named Friedrichs-Universitaet) in 1694, and both Universities where unified in 1817. So this year we are celebrating 200 years of University Halle-Wittenberg. Today MLU is a medium-sized university with 20000 students, more than 10 % of whom are international students from all around the world. We are both a research and teaching university. MLU offers a broad range of academic subjects in the humanities, social sciences, natural sciences and live sciences. The cooperation between NUM and MLU is more than 50 years old. Indeed it started in 1962, mainly in the field of biology research. In 1967 the first cooperation agreement between NUM and MLU was signed, which means that we now have the 50th anniversary of this agreement. Today there are 10 students of Mongolia at MLU, and there are numerous Mongolian alumni from MLU, which now work and live in Mongolia, several of them in leading positions.
What is DIES project by DAAD and which activities in higher education organizations can be covered during the implementation of such project?
- The abbreviation DIES means Dialog on Innovative Higher Education Strategies. It is a funding scheme by the German academic exchange service (DAAD) and is intended to help universities and other higher education organizations in their strategic development towards a modern, internationally competitive institution. DIES projects typically may be organized in the form of workshops, mutual visits, etc. The DAAD funds travel and accommodations costs, workshop costs, cost for printing or translating relevant documents etc. However, there is no funding of infrastructure or personnel by the DAAD. In our DIES project, there were three one-week workshops in Mongolia and one in Germany, where Mongolian and German participants were working together. Several longer-term stays of Mongolian colleagues in Germany were carried out as well.
How does come idea to cooperate 3 universities MLU, NUM and HNU in cooperation with DIES project and how did you identify sub-goals of the project with agreement of partner universities?
- The three Universities are all interested in strategic development. Since MLU has ongoing co-operations also with Hanbat National University from South Korea, it appeared as a good idea to make HNU a third project partner. For the project it was beneficial that three partners from different academic cultures were working together, shared their ideas and learned from each other.
The identification of project goals typically is based on the status quo and the strategic planning of the participating universities. The NUM strategic plan 2011–2020 suggested to establish an open center for research, innovation and entrepreneurship, and thus the main subject of the project, “Research and Technology Transfer – Building up a Technology Transfer Centre at the National University of Mongolia” was identified. Further analysis and discussion then led to the identification and implementation of the four sub projects, which where thought to be necessary to achieve the project goals. In short, these sub-projects are 1. “Benchmarking and Process Management”, which forms the basis for the monitoring of the success of the project and the development of the University as a whole, 2. “Research structure/graduate school”, forming the basis for scientific achievements and technological innovations, 3. “Science and technology transfer/entrepreneurial culture”, being somehow the core of the current project, and 4. “IT infrastructure and science database”, providing the necessary support for research, innovation and technology transfer.
Can you highlight some achievements and challenges during this project for each sub-goals?
- Overall, we consider this project being very successful. For example, in sub-project 1, key performance indicators have been established, which help to monitor the success of the development of NUM, and a new software for reporting and information management has been implemented. The general rules and regulations regarding PhD training, research and graduation process have been improved in sub-project 2, and 11 PhD scholarships are now available from NUM funding. In sub-project 3, a technology transfer office has been established and a central project-/IP- and technology database has been developed. Finally, there is significant progress in the IT infrastructure, and an IT policy paper was set up. It is important that the IT is now affiliated to the rectorate via an IT council. These are just some highlights and much more has been achieved during the last three years.
One should however not ignore that establishing a powerful research environment and a high-level graduate school, which will form the basis for innovation, technological development and finally outreach to society and economy is not available for free. An adequate basic funding provided on a reliable basis is necessary.
What is future perspective within this project and partnership between both universities?
- The project will end by the end of the year, however the cooperation and partnership between NUM and MLU certainly will not. Currently we are discussing ideas for future cooperation. NUM has recently established a new strategic plan 2016-2024, and based on this plan will suggest subjects for a future cooperation. First ideas have been put forward already by leading NUM representatives. MLU is looking forward to hear the ideas of NUM and to discuss these with our colleagues.
Certainly, besides cooperation on strategic development we are sure that scientific cooperations, e.g. in the field of biology, will continue, and MLU certainly always welcomes students from NUM and from Mongolia to study at our University.
