Монгол Улсын Гавьяат Багш, Хэл бичгийн шинжлэх ухааны доктор, профессор Дашлхүмбийн Галбаатарын “УРАН ЗОХИОЛ: онол, түүх, шүүмжлэл – НЭВТЭРХИЙ ТОЛЬ” номын нээлт МУИС-ийн Эрдмийн зөвлөлийн танхимд өчигдөр боллоо.
МУИС-ийн 70 жилийн ой, МХСС-ийн Утга зохиолын тэнхимийн 30 жилийн ойн босгон дээр хэвлэгдэн гарч буй шинэхэн номын баярт Доктор, профессор, Шинжлэх ухааны гавьяат зүтгэлтэн С.Дулам, ШУА-ийн ерөнхийлөгч, академич Б.Энхтүвшин, МУИС-ийн Эрдэм шинжилгээ инновацийн асуудал эрхэлсэн дэд захирал Ч.Ганзориг, МХСС-ийн захирал Ж.Баянсан, доктор Монгол Улсын Гавьяат Багш Ч.Билигсайхан, МЗЭ-ийн УЗ-ийн дарга, УТНС-ийн дарга Х.Чилаажав, Дэлхийн яруу найргийн академийн гишүүн, зохиолч Д.Урианхай, СГЗ Ч.Дагвадорж болон МУИС-ийн эрдэмтэн багш нар, ээж Ичинхорлоо болон түүний гэр бүлийн хүндэт зочид хүрэлцэн ирж баяр хүргэн, номынх нь дээжийг хүртсэн юм.
Түүний багш МХСС-ийн Утга зохиолын тэнхимийн эрхлэгч доктор профессор С.Дулам:
” 1978-1983 онд МУИС-ийн оюутан байх цагаасаа уран зохиол судлал, шүүмжлэлийн үйл хэрэгт сэтгэл шулуудан орж, улмаар М.Горькийн нэрэмжит утга зохиолын дээд сургуулийн дээд курст мэргэжил дээшлүүлэн, “Уран зохиол” хэмээх их айлын тогоонд 30-аад жил буцалсан, мөн төдий жил их дээд сургуульд уран зохиолын онолоор лекц унших ажилд гаршсан, энэ шавийнхаа “Уран зохиолын онолын ойлголт, нэр томьёоны тайлбар толь”/1989/ хэмээх бэсрэг толиос нь эхлэн түүний нөр их хөдөлмөр хэчнээн жил, хэрхэн үргэлжилснийг биечлэн мэдэх хүний нэг нь би билээ. Нэн ялангуяа сүүлийн хэдэн жил өдөр шөнө, өглөө үдшийг умартан цахимлуурын товч шажигнуулж, нүд, бие, сэтгэлээ чилээснийг манайхан цөм ажиглаж байсан байх аа. Заримдаа онолын тодорхой сэдэв, нэр томьёоны асуудлаар тэнхимдээ болон түүнээс гадна ч ” бяцхан маргаан” өрнүүлж, хүн хүний санааг сонсдог байлаа. Одоо түүний энэхүү бүтээл нэгэнтээ өндөрлөж, Монгол улсдаа анх удаа уран зохиолын хамгийн том нэвтэрхий толийг туурвилаа.” хэмээн мялаалгын үг өргөсөн юм.
Үнэхээр ч олон жилийн нөр хөдөлмөрийн дүнд буй болсон номынхоо тухай зохиогч өөрөө ” – миний гучин жилийн хөдөлмөр шингэсэн, бодол оюун, үзэл санааны минь ерөнхий чиг хандлагыг илэрхийлсэн энэхүү ном маань та бүхний мэлмийд хүрч байна.” гээд дашрамд номын буяныг ивээгч ” Шинэ Ази” группынхандаа талархаж буйгаа илэрхийлсэн юм.
Номын нээлтэнд хүрэлцэн ирсэн түүний эрдмийн хамт олон, журмын нөхөд, шавь нар, утга зохиолын хүрээнийхэн бүгд дуу нэгтэйгээр “Өрнө дорнын “юм”-ыг хамсан онол шүүмжлэлийн их туурьвал гарлаа. Уран зохиол өсөж хөгжих шаардлагатай байгаа үед цагаа олж төрсөн энэ бүтээлийг бичих ёстой хүн нь бичлээ. Өөр хүн хийхгүй байсан биз ” /доктор, профессор Ч.Билигсайхан/ хэмээн онцолж байлаа.
Мөн түүний ээж Ичинхорлоо: ” миний 12 хүүхдийн хамгийн том нь Галбаатар юм. Өнөөдөр л би хүүгээ том эрдэмтэн болсныг ойлгож мэдлээ. Ном бичдэг гэдгийг нь ч мэдлээ. Нүдэнд олон харагдаж, чихэнд дуулддаггүй бүтээл төрүүлсэн хүүдээ баярлаж байна. Хүүтэй минь хамт ажилладаг эрдэмтэн багш, шавь нар, уран бүтээлчдэд ээжийнх нь хувиар баярлаж байна” гээд хүүгийнхээ номыг алд цэнхэр хадаг, цагаан сүүгээр мялаасан юм.
ШУА-ын ерөнхийлөгч Ө.Энхтүвшин: “…Энэ бүтээл орчин цагт монголын уран зохиолын “луужин” байх болно.
Доктор, профессор Ж.Баянсан: ” … Өрнө дорнын утга зохиолын онолын сэтгэлгээг холбож, нааш нь ойртуулж, цоо шинэ зам гаргаж буй иж бүрэн бүтээл. Галбаатар шөлтэй чөмөгтэй бүтээл туурвих ид үе дээрээ ирж байна. Энэ бол түүний “жинхэнэ” бүтээлийн эхлэл.
МЗЭ-ийн удирдах зөвлөлийн дарга Х.Чилаажав: Монголын уран зохиолын олон өнгө аясаас шинэ өнгө аясыг хамгийн түрүүнд мэдэрч, энэ талд баттай зогсож, 90-ээд оныхныг өлгийдөн авсан ачтай багш. Бидний үеийнхэн бүгд Галаа багшаар үнэлүүлж, шүүмжлүүлж гарч ирсэн.
Монголын утга зохиолд байхгүй бол дутах багшийнхаа эрдмийн гэгээн үйлсээс адис хүртье.
Номын цагаан буян дэлгэрэх болтугай.
