Жил бүрийн багш нарын баярын өдрийг тохиолдуулан МУИС-ийн хэмжээнд тухайн ондоо туурвисан бүтээл, эрдэм шинжилгээний ажил, мэргэжилдээ өсөж дэвжсэн байдал зэрэг 8 шалгуурт үндэслэн “Шилдэг залуу багш”-ийг тодруулдаг уламжлалтай. Нийгэм, хүмүүнлэгийн ухааны салбараас Бизнесийн сургуулийн Менежментийн хөтөлбөрийн багш Б.Атарцэцэг шүүгчдийн онооны нийлбэр дүнгээр тэргүүлж, 2014 оны шилдгээр тодорсон юм. Ингээд түүний үзэл бодлын ертөнцөөр хэсэгхэн аялснаа хүргэе!
-МУИС-д маш олон чадварлаг залуу багш нар бий. Шалгуур үзүүлэлтэд өгөгдсөн нийлбэр дүнгээр “Шилдэг залуу багш” болсонд тань баяр хүргэе!
-Их баярлалаа. Манай нийгэм, хүмүүнлэгийн ухааны салбарт мэдлэг боловсрол өндөртэй, багшлах авьяас чадвар сайтай, туршлагатай олон залуучууд бий. Бүрэлдэхүүн сургуулиудаа манлайлсан багш нар энэхүү шалгаруулалтад өрсөлддөг юм билээ. Шалгаруулалтад 10 гаран шүүгч бидний хийсэн бүтээсэн ажлуудтай танилцаж, тодорхой үзүүлэлтүүдийн дагуу онооны системээр дүгнэсэн. Шилдэг залуу багшид нэр дэвшсэн багш нарын хувьд үнэхээр мундаг залуучууд байсан, бид бие биенээсээ ч суралцах зүйл их байсан гэж хэлж болно. Энэ дашрамд шалгаруулалтад оролцсон бүх багш нарт ажлын өндөр амжилт хүсмээр байна.
–МУИС “Бүтцийн өөрчлөлт”-ийнхөө хүрээнд шинэчлэлүүдийг хийж эхлээд байна. Танай сургууль, тэнхим, багш таны хувьд үүнтэй хэрхэн мөр зэрэгцэж явна?
-Миний хувьд Боловсролын салбарт хийгдэж байгаа өөрчлөлт, шинэчлэлтийг зөв зүйтэй зүйл гэж бодож байгаа. Өнөөдөр манай улсын боловсролын чанар тааруу, олон улсын түвшинд өрсөлдөх чадвар доогуур байна. Чанартай боловсрол эзэмшихийн тулд хүмүүс дэлхийн өндөр хөгжилтэй улсын их дээд сургуулиудыг зорьж, тэр хирээрээ багагүй хэмжээний валют гадагш урсаж байна. Боломжтой хүмүүс нь МУИС-ийг биш гадны их сургуулийг сонгож байна шүү дээ. Тэгэхээр улсын хөгжлийн тулгуур, үндэсний загвар судалгааны их сургууль байхын тулд МУИС өөрчлөлтөө амжилттай хэрэгжүүлэх л хэрэгтэй. Харин үүнийг энд ажиллаж буй багш, ажилтан бүр ухамсарлаж, дэмжих нь илүү үр дүнтэй байх. Манай Бизнесийн сургуулийн хувьд Эдийн засгийн сургууль, Худалдааны сургууль хоёрыг бүтцийн өөрчлөлтөөр нэгтгэсэн. Хоёр сургуулийн менежментийн хөтөлбөрийн багш нарын хувьд харьцангуй бие биедээ хүндэтгэлтэй хандаж, ойлголцож ажиллаж байгаа. Ер нь тэгээд улсын тэргүүлэх их сургуулийн эрдэмтэн багш нарын хувьд асуудалд хэрхэн хандаж байгаагаар тэр хүний соёл, эрдэмлэг шинж харагдах болов уу гэж бодож байна.
-Бизнесийн салбарт тулгамдаж буй асуудал, сүүлийн үед яригдаад байгаа зөвлөх үйлчилгээний талаар ямар бодолтой явдаг вэ?
– Саяхныг хүртэл байгууллагууд үйл ажиллагаагаа сайжруулахын тулд төрөл бүрийн сургалт, семинаруудыг их авдаг байсан. Харин одоо энэ хандлага арай өөрчлөгдөж бизнесийн үйл ажиллагаагаа зөв оношлуулахаас эхлэн, дүнтэй өөрчлөлтийг авчирч чадах мэргэжлийн зөвлөх үйлчилгээний компани, мэргэшсэн зөвлөхийг авч ажиллуулах сонирхолтой болсон байна. Манай улсад Менежментийн зөвлөхүүдийн институт гэж байгууллага ажилладаг. Тэр байгууллагаас зөвлөх бэлтгэх сургалт явуулж, гэрчилгээжсэн үндэсний зөвлөхүүдийг бэлтгэж байна. Миний хувьд уг сургалтыг дүүргэсэн. Бизнес, менежментийн чиглэлийн багш нарын хувьд зөвлөх үйлчилгээ үзүүлэх боломж, зах зээл нээлттэй байдаг. Зөвлөх үйлчилгээ бол харилцан итгэлцэл дээр суурилсан, бодит үр дүнг харилцагчдаа амладаг ёс зүйтэй үйл ажиллагаа юм. Миний хувьд менежмент, бүтээмжийн удирдлага, мэдлэгийн менежментийн чиглэлээр сургалт, зөвлөгөө өгдөг.
-Бизнесийн салбарт хэрэгцээтэй байгаа боловсон хүчнийг их, дээд сургуулиуд бэлтгэж чадаж байна уу?
– Монгол улсад нэн хэрэгцээтэй мэргэжлүүдийн жагсаалтыг гаргасан байдаг. Түүнд МУИС-ийн бэлтгэдэг мэргэжлүүд цөөнгүй орсон байгаа. Гэхдээ хүн ямар ч мэргэжил сонгосон бай түүнийгээ эзэмшсэн шиг эзэмшиж, өөрийнхөө мэдлэг чадварыг сайжруулахын төлөө хүчин чармайлт гаргаж чадвал хөдөлмөрийн зах зээлийн шаардлагыг хангаж, сайхан амьдарч чадна гэж боддог. МУИС-д хийгдэж буй хөтөлбөрүүдийн агуулгын шинэчлэл хөдөлмөрийн зах зээлийн эрэлтийг хангахад чиглэгдсэн нэг чухал арга хэмжээ болов уу. Нөгөө талаар бизнесийн салбарт очиж байгаа төгсөгчдийн чадвар зөвхөн их сургуулиас шалтгаалах зүйл биш гэж би боддог. Байгууллагууд мөн хариуцлага хүлээж, ядаж л дадлагыг нь чанартай хийлгэх орчин нөхцөл, удирдлагаар хангаж өгдөг тийм нийгмийн хариуцлагатай байх ёстой. Ингэж байж чанартай боловсон хүчин зах зээлд гарна.
– Оюутнуудын суралцах идэвх чармайлт хэр байна вэ?
– МУИС-д хамгийн шилдэг гэсэн хүүхдүүд ирж суралцдаг гэж бодож байна. Тэд бусад сургуулиудтай харьцуулахад сурах арга барил, мэдлэгийн цар хүрээ, биеэ авч явж байгаа байдлын хувьд үлгэр жишээ байх ёстой. Гэхдээ энэ нь хувь хүнээс ихээхэн хамаарна. Хэн илүү зорилготой, сурах хүсэл эрмэлзэлтэй, түүнийхээ төлөө шаргуу хөдөлмөрлөж байна тэр оюутанд боломжууд нээлттэй болжээ. Зарим оюутнуудын хувьд энэ тал дээр анхаармаар санагддаг. Ер нь ч оюутнууддаа сурвал сурсан шиг сураарай гэж байнга хэлдэг дээ.
-Тэдний суралцах орчин, сургалтын баазын тухайд?
– Сургалтын орчинг сайжруулах тал дээр удирдлагууд тодорхой ажлуудыг хийж байна. Энэ жил манай Бизнесийн сургууль ихээхэн хэмжээний төсөв гаргаж, хичээлийн 8-р байранд засвар хийсэн. Оюутнууд төдийгүй багш ажилчид ч сэтгэл ханамжтай байгаа. Тав тухтай орчинд сурч боловсроно гэдэг бол сайхан зүйл. Интернэт, проектрийн хүртээмж боломжийн хэмжээнд хүрсэн. Харин багш нарын хувьд шинээр зааж буй хичээлүүдийн хүрээнд оюутанд ашиглуулах ном, сурах бичиг хомс байна. Үүнд тусгайлан зориулсан төсвийг бий болгоосой гэж хүсдэг. Мөн багш нар хамтарч дорвитой сурах бичиг, бүтээл гаргах тал дээр ажиллах хэрэгтэй байх. Түүнийг нь сургуулиас бодлогоор дэмждэг байх нь чанартай бүтээл гаргах нөхцлийг бүрдүүлнэ.
-“Шилдэг залуу багш” шалгаруулалтад мэргэжил мэдлэг, туршлагаа сайжруулсан байдал гэсэн үзүүлэлт бий. Энэ талаараа яривал?
– Залуу хүн мэргэжил мэдлэгээ дээшлүүлэх тал дээр ихээхэн хүчин чармайлт гаргах ёстой. Их сургуулийн багшийн хувьд энэ нь зайлшгүй зүйл, үүрэг хариуцлагын асуудал юм. Миний хувьд үүнийг үүрэг гэхээсээ илүүтэй өөрийгөө хөгжүүлэх боломж гэж хардаг. Тухайлбал миний хувьд эх хэл дээрх ном сурах бичиг ховортой хоёр ч хичээл зааж байна. Оюутнууддаа тухайн хичээлийг заахын тулд орчуулах шаардлага тулгардаг. Тэгэхээр хэлний мэдлэгээ сайжруулах тал дээр багагүй анхаарсан. Мөн зааж буй хичээлүүд болох Мэдлэгийн менежмент, бүтээмжийн удирдлагын чиглэлээр дотоод, гадаадын мэргэшүүлэх болон онлайн сургалтуудад хамрагдаж ирлээ. Монголын бүтээмжийн, Төв Азийн бүтээмжийн байгууллагатай хамтарч олон сайхан сургалтуудыг хийдэг. Түүний нэг болох Азийн бүтээмжийн байгууллагын 14 гишүүн орны дунд зохион байгуулагдсан Мэдлэгийн менежментийн ОУ-ын сургалтад монголоо төлөөлөн оролцоод ирсэн. Эдгээр боломжуудыг сургууль өгөхийг хүлээж суугаагүй, өөрийн хүчин чармайлтаар л олж авч ашигласан. Мөн нэг зүйлийг нэмж хэлэхэд залуу багш бидэнд ахмад туршлагатай багш нарын чиглүүлэг, дасгалжуулалт тун хэрэгтэй байдаг. Олон жил ажилласан, судалгаа шинжилгээний ажлын арвин туршлагатай профессоруудын хувьд залуучууддаа мэдлэг туршлагаа хуваалцах нь хомс. МУИС-ийн удирдлагын зүгээс багш нараа хөгжүүлэхийн тулд ахмад туршлагатай, чадварлаг багш нар залуучуудаа дасгалжуулж, өөрсдийн нөөц боломжоор мэргэжил мэдлэгийг нь дээшлүүлэх орчин нөхцөлийг бүрдүүлж, бодлогоор дэмжээд өгвөл үнэхээр үр дүнтэй, ач холбогдолтой ажил болно. Залуу багш нарын хувьд ч харилцан бие биенээсээ суралцаж, хамтран ажилладаг сүлжээ үүсгэх шаардлагатай гэж бодож явдаг.
-Бусад орнуудын туршлагыг хуваалцаад явж байхад, хэрэгжүүлж болох санаа, сэдэл төрдөг байх? Хуваалцаж болох уу?
– Монгол Улс мэдлэгт суурилсан Эдийн засагт шилжих зорилт тавьсан. Тэгвэл энэ зорилгод хүрэхийн тулд боловсрол, ШУ-ны салбарт ихээхэн хөрөнгө оруулалт хийж, зөв менежменттэй ажиллах шаардлагатай. БНСУ-ын туршлагаас харахад их, дээд сургуулийн сургалтын орчин, багш нарын ажиллах нөхцөл боломжийг бүрэн бүрдүүлж өгсөн байдаг. Төр гэлтгүй хувийн хэвшил нь хүртэл хөрөнгө оруулалт хийж, хамтарч ажиллаж чадаж байна шүү дээ. Харин манайд энэ тогтолцоо бүрдээгүй гэж хэлж болох байх. Бизнес байгууллагуудад мөнгө нь байна, харин их сургууль, эрдэм шинжилгээний байгуулагуудад мэдлэг нь байна. Тэд энэ сонирхлоо нэгтгэж, харилцан ашигтай ажиллах боломж нээлттэй. Төрийн зүгээс бол их, дээд сургуульд хөрөнгө оруулалт хийж, бодитойгоор хамтран ажиллаж буй бизнесийн байгууллагыг татвараас чөлөөлөх зэрэг зэргээр дэмждэг олон улсын туршлага байна. Ингэвэл зөвхөн оюутны сургалтын төлбөрөөр санхүүждэг асуудал ч шийдэгдэнэ.
-Цаашдын зорилтоороо юу юу хийхээр төлөвлөж байна вэ?
Цаашид их сургуулийн багшийн хувьд шинжилгээ, судалгааны ажилдаа түлхүү анхаарал хандуулж, докторын судалгааны ажлаа хамгаална. Мөн мэргэжлийн зөвлөх үйлчилгээний багт ажиллах, зөвлөх үйлчилгээний сонгосон чиглэлийн хүрээнд илүү мэргэших шаардлага бий. Шинэ хичээлүүдийнхээ хүрээнд гарын авлага, сурах бичиг гаргах төлөвлөгөөтэй байгаа. Түүнээс гадна Монголын бүтээмжийн төв болон Азийн бүтээмжийн байгууллагын төсөл хөтөлбөрүүдэд идэвхтэй оролцох, хамтран ажиллах зэрэг төлөвлөсөн ажлууд багагүй байна.
– Эрдмийн их үйлсэд тань амжилтын дээдийг хүсье!
